Doğum Nedir? Çeşitleri, Belirtileri Nelerdir?
Doğum, rahimdeki bebeğin dış dünya ile buluşmasıdır. Doğum, normal doğum ve sezeryan doğum olarak iki türlü olur. Doğum işleminin vajinal yolla (doğal yolla) gerçekleşmesi normal doğum olarak bilinir. Hamileliğin 38-42.haftalarında beklenir. Vajinadan suyun gelmesi ve rahimin kasılmasıyla, bebek vajinal yoldan baş aşağı olacak şekilde dünyaya gelir.
Doğal doğum nedir ?
Mümkün olduğunca müdahale edilmeyen doğum şeklidir.
Doğal doğum neden önemlidir ?
Çünkü, bu şekil doğumda anne ve bebek vücut olarak mükemmel bir ortak çalışma içindedir. Herhangi bir müdahale bu koordine çalışmayı bozabilir. Bu haliyle anne bebeğini doğal hormonlarının etkisiyle doğuracak, doğar doğmaz bebeğini göğsüne alacak ve onunla güçlü bir bağ kurmuş olacaktır.
Doğal doğum için en büyük avantaj ilaç kullanımının en az düzeyde olmasıdır. Bu sayede bebek hayata çok daha kolay uyum sağlamış olacaktır.
Doğum hormonları hangisidir ?
- Oksitosin – beyinde salgılanır ve rahim kaslarını tetikler. Rahim düzenli olarak çalışmaya başlar, aralıklı doğum dalgaları oluşturur. Anne ile bebek arasında bağ ve sevgi oluşmasına yardımcı olur.
- Endorfin – mutluluk hormonu olup, doğal ağrıkesici etkisine sahiptir. Kadınlara doğum anında, sanki bir başka boyutta olma duygusunu verir. Anne ve bebek arasında bağlantıyı artırır.
- Katekolaminler – bu grubun hormonları adrenalin ve noradrenalin olup, stres halinde yükselirler. Tehlike anında güce ihtiyacımız olduğu için bizi koruyan hormonlardır. Bu hormonların etkisiyle vücut kanı kol ve bacaklara yönlendirilir. Katekolaminlerin salgılanması, doğumun başında negatif etkiler yaratsa da, sonlara doğru ani salgılanmalar pozitif etkiler oluşturmaktadır. Kadınlar doğumdan sonra, izin verildiğinde ayakta durma isteklerinin olmasını tetikler.
Bebekler doğumda ne hissederler ?
Doğumda bebeklerin ne hissettikleri bilmek zordur. Bebeğin kalp ritmindeki değişkenlikler ve doğum sonrasındaki uyku süresi ağrı çektiklerinin göstergesi olabilir. Ama bebeklerin çektikleri ağrı ile annenin ağrısı tamamen farklıdır.
Doğal doğum için gerekli koşullar nedir ?
Doğum eğilimi kendiliğinden başlar. Planlı doğum veya tıbbi gerekliliği olmadığı sürece uyarılmış doğum yapılmamalıdır. Bu durum bebeği ve anne adayını riskli duruma sokar. Gebe anne adayının doğum boyunca hareket ede bilme özgürlüğünün olması gerekiyor. Yatakta sırtüstü pozisyonda kalma gibi bir zorunluluk yoktur. Doğum süreci boyunca anne adayına ihtiyacı olduğu kadar fiziksel ve duygusal destek verilmelidir.
Doğum tarihi nasıl hesaplanabilir ?
2 yöntem vardır :
- Son adet döneminin ilk gününden başlayarak, 280 gün saymakla doğum tarihi belirlenebilir.
- Adet tarihinden 3 ay geriye gidip, bulunan tarihe 7 gün eklenmekle hesaplanabilir.
Doğal doğum belirtileri nelerdir ?
- Mukus tıkacının düşmesi : halk arasında nişan gelmesi olarak bilinen bu bulgu, rahim ağzını kapatan mukus tıkacının düşmesidir.
- Rahim kasılmaları : anne adayının doğurmak üzere olduğunu gösteren en büyük doğum işaretidir.
- Düzenli sancıların başlaması : Braxton-Hicks kasılmaları olarak bilinir ve 35. haftadan itibaren gün içinde kısa süreli olarak görülebilir. Kramp şeklinde olan bu ağrılar, doğum yaklaştıkça şiddetlenir ve sancı süreleri uzar.
- Bebeğin kafasının doğum kanalına inmesi ve güçlü tuvalete çıkma isteği
- Doğum suyunun gelmesi : kasılmalar sonucu bebeğin içinde olduğun amniyon kesesinin kasılmalara bağlı yırtılması ve amniyon sıvısının dışarı akmasıdır.
- Üst karın ve diyafram – mide hizasında bebeğin aşağı inmesine bağlı rahatlama
Sezeryan doğum ne zaman yapılmalıdır ?
Sezeryan doğum planlanan hastada gebeliğin en azından 37. haftaya kadar sürdürülmesi beklenir. İdeal olan ise Sezeryan doğumun 39. haftadan sonra yapılmasıdır.
Sezeryanendikanyonları : geçirilmiş rahim cerrahisi, çoğul gebelikler, fetaldistres, plasenta previa, sefalopelvik uyumsuzluk, non-verteksprezentasyon, dekolman plasenta, iri fetüs ve ilerlemeyen doğum eylemi.
Sezeryan doğumda riskler nelerdir ?
3. sezeryan doğumdan sonra risk giderek artar.
- Karın içi organlara zarar verme olasılığı
- Damar tıkanıklığı riski
- Genel anestezinin anne ve bebeğe etkisi
- İyileşme süresi daha uzun
- Sonraki gebeliklerde plasenta rahim duvarına sıkı bir şekilde yapılır ve plasenta accreata riski yükselir
- Sonraki gebelikte rahimde rüptür (yırtılma) riski
- Yara yeri enfeksiyonu
Sezeryan yapılan anne adayında sonraki doğum şekli nasıl olmalıdır ?
Eskiden sezeryan sonrası bir sonraki doğumun da sezeryan ile yapılması gerektiği düşünülürdü. Artık bu yaklaşımdan uzaklaşıldı. Bu anne adaylarının normal doğum yapma şansı %70’dir. Tek çekince sezeryan hikayesi olan anne adaylarında %1 oranında yırtılma riskinin olmasıdır. Bu durum bazen doğum sırasında fark edilmeyebilir ve hem anne adayının, hem de bebeğin hayatı riske atılabilir.