İdrar Yolu Enfeksiyonu Nedir? Nedenleri, Belirtileri, Tedavisi

İdrar yolu enfeksiyonu ya da üriner sistem enfeksiyonu, idrar yollarında meydana gelen enfeksiyonlar için kullanılan genel bir ifadedir. Kısaca İYE olarak yazılır. idrar yolu dendiğinde böbrekler, üreterler, mesane ve üretra anlaşılır.

İdrar yolu enfeksiyonu (İYE) nedir?

Sağlıklı insanın idrarında ve üriner sisteminde (böbrekler, üreter, mesane ve idrar yolu) mikrop bulunmaz, yani idrar sterildir. Üriner sistemin herhangi bir bölümüne mikrop bulaşması sonucu idrar yolu enfeksiyonu gelişir.

İdrar yolu enfeksiyonu kimlerde olur?

Kadınlarda idrar yolu enfeksiyonu erkeklere göre daha sık görülmektedir. Bunun nedeni kadınlarda idrar yolunun uzunluğu erkeklere göre daha kısadır ve enfeksiyon kolaylıkla mesaneye ulaşmaktadır. Bundan dolayı bir çok kadın yaşam boyunca birden çok enfeksiyon geçirebilir.

İdrar yolu enfeksiyonunun çeşitleri nedir?

En sık görülen idrar yolu enfeksiyonu tablosu mesaneni tutan enfeksiyondur ve bu sistit olarak bilinmektedir. Diğer çeşitleri ise, piyelonefrit (böbrekleri tutan enfeksiyon), üretrittir (idrar yolunu tutan enfeksiyon).

Soğuk algınlığı idrar yolu enfeksiyonuna neden olur mu?

Vücut direncinin düşmesi nedeniyle enfeksiyona açık idrar yolu ve mesanede idrar yolu enfeksiyon riski vardır.

İdrar yolu enfeksiyonunun belirtileri nedir?

İdrar yaparken yanma
Karnın alt kısmında ağrı
Sık idrara çıkma ihtiyacı
Sıkışma hissine rağmen az idrar yapma
İdrar kaçırma
İdrarda kan
Anormal idrar rengi
Kötü kokulu idrar
Mide bulantısı ve kusma
Ateş

İdrar yolu enfeksiyonu neye neden olur?

İdrar yolu enfeksiyonunun tekrarlaması hastada böbrek hasarı, böbrek dokusunun fonksiyon yeteneğinin düşmesi, ilerleyen tablolarda böbrek yetersizliğine neden olur. Tedavi edilmeyen idrar yolu enfeksiyonları vücut direnci düşük hastalarda enfeksiyonun vücuda yayılması ve çok daha ağır klinik tablolara neden olabilir. Bu durum sepsis olarak değerlendirilir. Bu durum hasta için hayati anlam arz eder. Tedavi yapılmazsa ölümle sonuçlanır.

İdrar yolu enfeksiyonunun tanısı nasıl konulur?

Öncelikle hastanın hastalık hikayesi alınır ve hasta muayene edilir. İdrar yolu enfeksiyon belirtileri olan hastada ardından bir çok tahliller yapılır, idrar yolu enfeksiyonunun nedeni araştırılır.

İdrar tahlili – idrarda kan, lökosit, çeşitli protein, mikroplar ve idrar özellikleri bakılır.
İdrar kültürü – idrar yolu enfeksiyonuna neden olan bakteri veya mantar enfeksiyon türü araştırılır. İdrar kültürü tahlilinde 1 ml idrarda 1000 in üzerinde koloni görülmesi tanısaldır. Özellikle kadınlarda 1 ml idrarda 10’a kadar koloni görülmesi normal olarak kabul edilebilir.
Üriner sistem ultrasonu – idrar yolu enfeksiyonuna neden olabilecek böbrek hastalıkları, taş kist, tıkanıklık, mesane büyüklüğü ve mesane içinde kirli idrar (partiküllü idrar) açısından değerlendirme yapılır.
Bilgisayarlı tomografi – üriner sistem ultrason sonucuna göre daha detaylı inceleme amaçlı tercih edilen yöntemdir.
Sistoskopi–idrar yolu (uretra) ve mesanenin iç kısmının (mukoza) değerlendirilmesi için kullanılan yöntemdir. Bu işlem daha çok tekrarlayan idrar yolu enfeksiyon tablosu olan hastalarda nedeni araştırmak amaçlı yapılır. Bilinmesi gereken husus, bu işlemin yapılabilmesi için, işlem sırasında hastanın idrarı steril olmalıdır. Yani işlem aktif enfeksiyon tedavisi sonrası, şikayetleri geçmiş ve idrar tahlillerinde herhangi bir enfeksiyon tablosunun görülmediği dönemde yapılmalıdır.

İdrar yolu enfeksiyonunun tedavisi nedir?

İdrar yolu enfeksiyonu nefrolog ve ürolog doktordan oluşan ekip tarafından tedavi edilmelidir. Tedavi hastanın idrar kültüründe üreyen bakteri veya mantara göre uygun antibiyotik veya antifungal ilaç ile yapılır. Genellikle hastanın genel durumu değerlendirilerek, hastane veya ev ortamında tedavi uygulanır. Ardından idrar yolu enfeksiyonunun tekrarlama riski değerlendirilir. Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonu tablosunda ise hastada mevcut nedenlere dayanaraktan medikal veya cerrahi prosedür uygulanır. Önerilen diğer yardımcı hususlar ise :

Bol su tüketimi
İdrar tutunmaktan kaçınmak
Kadınlarda tuvalet sonrası temizliği önden arkaya doğru yapmak
Kadınlarda genital bölgenin temizliği için sabun kullanmamak
Kadınlarda cinsel ilişki öncesi ve sonrası temizlik, ilişki sonrası idrar yapmak
Hijyenin üst düzeyde tutulması

İdrar yolu enfeksiyonu kendi kendine geçebilir mi?

İdrar yolu enfeksiyonu kendi kendine geçmez. Diğer önemli husus, hastanın doktor muayenesinde olmadan kendi başına antibiyotik kullanmamasıdır. Hasta yalnız doktor önerisi üzerine antibiyotik tedavi almalı ve sık aralıklarla doktor muayenesinde olmalıdır.

Komplike idrar yolu enfeksiyonu nedir?

Genitoüriner sistemin yapısal ve fonksiyonel bozukluklarına yada konağın savunma mekanizmasını bozacak altta yatan nedenlere bağlı olarak gelişen idrar yolu enfeksiyonudur.

Dirençli idrar yolu enfeksiyonunun tedavisi nedir?

İdrar yolu enfeksiyonuna neden olacak hastalıkların tedavisidir. Eğer bu neden ortadan kaldırılmazsa, antibiyotik tedavisinin etkinliği düşer. Çünkü, idrar yolu enfeksiyonları tekrarlar ve tedavide kullanılan antibiyotiklere karşı bakteriler daha dirençli hale gelir. Tedavi bu süreçten sonra çok daha zor hale gelir.