Kan grubu nedir? Hangi kan grubu hangi kan grubuna kan verebilir?

Kan, plazma denilen sıvı ve bu sıvı içinde yüzen hücrelerden oluşur.  Kan içinde bulunan hücreler kırmızı kan hücreleri (alyuvarlar, eritrosit), beyaz kan hücreleri (lökosit)  ve kan pulcuklarından (trombosit) oluşur. Kırmızı kan hücreleri akciğerden aldıkları oksijeni dokulara, dokulardaki karbondioksiti de akciğerlere taşır. Beyaz kan hücreleri ise mikroplara karşı savaşır. Trombositler kanın pıhtılaşmasına yardımcı olur.

Kan grubu nedir? 

Plazma, proteinlerden ve tuzlardan oluşan bir sıvıdır. Kan grubu, kanda bulunan antikorlar ve antijenlere göre belirlenir. Kanda, A antijenleri, B antijenleri ya da  A ve B antijenleri bulunmaktadır. 

Antikorlar; plazma içinde bulunan ve vücudun savunma sistemini oluşturan proteinlerdir. Bunları düşmanla savaşan askerlere benzetebiliriz. Bu antikorlar, vücuda giren yabancı maddeyi (antijeni) tanır, bağışıklık sistemini uyarır ve onlara saldırır. 

Antijenler; kırmızı kan hücrelerinin yüzeyine yapışık halde bulunan proteinden yapılı maddelerdir.  Antijenler, antikorlar tarafından tanınmaktadır. 

Kan grubu, anne ve babadan geçen genler sayesinde belirlenir.

A, B, AB, O olmak üzere dört ana kan grubu vardır.

Her grup Rh pozitif veya Rh negatif olabildiğinden, toplamda sekiz farklı kan grubu sınıflandırılmıştır. 

ABO sistemi nedir?

Bir kişinin kan grubu, alyuvarın (kırmızı hücreleri) üzerindeki antijene göre belirlenir. Bu sisteme göre bir kişinin alyuvarlarında; 

A antijeni varsa A kan grubu, 

B antijeni varsa B kan grubu,

A ve B antijenleri varsa AB kan grubu, 

Hiç antijen yoksa 0 kan grubu olur. 

Kanın sıvı kısmı olan plazma içerisinde ya anti-A ya da anti-B antikorları vardır. Bağışıklık sistemi, alyuvarların üzerinde yapışık halde bulunan kan grubu antijenine karşı antikor oluşturur. Bu duruma göre;

Kan grubu A olanlarda anti-B antikorları, 

Kan grubu B olanlarda anti-A antikorları,

Kan grubu 0 olanlarda hem anti-A hem de anti-B antikorları bulunur.  

Kan grubu AB olanlarda ise hiç antikor bulunmaz. 

Rhesus (RH) sistemi nedir?

ABO siteminden farklıdır. Kırmızı kan hücreleri üzerinde A,B,C, D ve E olmak üzere 5 ana Rh antijeni vardır.  Bunlardan en önemlisi RhD grubudur. Eğer bir kan hücresi üzerinde D antijeni varsa Rh (+) yoksa Rh (-) olarak belirtilir. A, B, AB veya 0 harfinden sonra RhD antijeni varsa pozitif (+), yoksa negatif (-) olarak belirtilir.

Rh (+) kanı olanlar Rh (+) veya Rh (-) kan alabilirler.

Rh (-) kanı olanlar sadece Rh (-) kan alabilirler.

AB pozitif kan grupları evrensel genel alıcılar olarak bilinirler çünkü kanlarının tüm antijenleri vardır ve antikor içermezler.

Hangi kan grubu hangi kan grubuna kan verebilir?

0 grubu, evrensel genel verici olarak tanımlanır ve kan merkezleri için en değerli kan grubudur. Antijen içermediği için her gruba güvenle verilebilir.

A grubu: A ve AB grubuna,

B grubu: B ve AB grubuna,

AB grubu: Yalnızca AB’ye verebilir

Rh faktörüne göre; Genel verici 0 Rh (-) ve Genel alıcı AB Rh (+)

Kan grupları hangi sıklıkla bulunur?

0 Rh pozitif  % 39
0 Rh negatif % 9
A Rh-pozitif % 31
A Rh-negatif    % 6
B Rh-pozitif % 9
B Rh-negatif % 2
AB Rh-pozitif % 3
AB Rh-negatif % 1

Kan hastalıklarına hangi bölüm bakar?

Kan hastalıkları ile ilgili olan bölü hematoloji bölümüdür. Hemotoloji, kan hastalıkları ile uğraşan tıp bilim dalıdır. Hemotoloji, iç hastalıkları bölümünün bir üst uzmanlık alanıdır. Kan hastalıkları konusunda uzmanlaşmış doktorlara da hematoloji uzmanı ya da hematolog denir. Hematoloji bölümünün başlıca ilgi alanları, kansızlık anlamına gelen anemi, hemofili gibi kanın pıhtılaşma bozuklukları ile lösemi ve multipl miyelom gibi kan hücrelerinin tümöral hastalıklarıdır.

 

Kaynak Kodu acıklama

Yorum (0)