KOAH Nedir? Nedenleri, Belirtileri ve Tedavisi
KOAH ya da Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı, nefes darlığı ve öksürük ile kendini gösteren kronik bir hastalıktır. Hastalığın nedeni akciğerler içinde bronş adı verilen hava kanallarının daralmasıdır. Bu makalede KOAH hakkında aklınız takılan soruların cevabını bulabilirsiniz.
KOAH (Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı) nedir?
Hava yolunda ve özellikle bronşlarda tıkanma sonucu gelişen ağır sonuçları olan kronik akciğer hastalığıdır. Akciğerlere solunan havanın kolay bir şekilde dışarı verilememesi durumudur. Kronik bir durum olduğu için zamanla bronşların parçalanması ve giderek genişlemesi sonucu amfizem gelişir. Solunan hava alveollere geçiş yapamaz, akciğerlerde kısıtlanarak kalır ve havadaki oksijen kana geçemez.
KOAH neden olur?
Havayolunun bronş yapılarında kronikleşen iltihaplanma sonucu hava yollarının daralması ile gelişir. Kronik bronşit ve amfizem KOAH’ın esas yapıtaşıdır.
KOAH kimlerde olur ve risk faktörleri nedir?
- Sigara içiciler
- Alerjisi olan kişiler
- Astım hikayesi olan kişiler
- Hava kirliliği
- Genetik hastalıklar
- Yaş ve cinsiyet
- Mesleki hastalıklar
KOAH riskleri nedir?
- Tedaviye cevap alınamaması
- Kronik akciğer enfeksiyonları
- Akciğer yetmezliği
- Cihaza bağımlı solunum yetmezliği
- Kalp yetmezliği ve yüksek tansiyon
- Uyku apnesi
- Osteoporoz (kemik erimesi)
- Akciğer kanseri
KOAH belirtileri nedir?
- Nefes alırken hırıltı
- Öksürük
- Nefes darlığı
- Göğüste sıkışma ve ağrı
- Balgamlı öksürük
- Siyanoz
- Yorgunluk ve halsizlik
- Sık solunum yolu enfeksiyonları
- Kilo kaybı
- Ayak ve ellerde şişmeler
KOAH tanısı nasıl konulur?
Önce KOAH risk faktörleri araştırılır, hasta muayene edilir. Ardından gereken tanı yöntemleri ile tanısı kesinleştirilir.
- Akciğer grafisi
- Kan testleri
- Arteryal kan gazı tayini – solunum sıkıntısı veya yetmezliği durumunda bakılır.
- Solunum testi (spirometri) - akciğer kapasitesi değerlendirilir, soluyarak alınan hava miktarına bakılarak, darlık değerlendirilir.
- Akciğer tomografisi
KOAH tedavisi nedir?
Tedavinin amacı öncelikle akciğerlerde kalıcı hasarların oluşmaması veya oluşmuş hasarların ilerlemesinin önlenmesidir. Çünkü, akciğer hasarı oluşursa, bu hasarın geri dönüşümsüzdür. Tedavi edilmeyen hastalar yatağa bağlı duruma gelir.
Sigara kullanıcıların sigarayı hemen bırakması gerekmektedir. Tozlu ve kirli hava olan ortamlardan kaçınılması gerekmektedir.
Hastalara sprey veya özel makinalarla ilaç tedavisi uygulanır. Bu durum hastalığın seyir ettiği evresine bağlıdır. Düzenli ilaç tedavisi ve gerekliliği halinde oksijen desteği verilir.
Akciğer enfeksiyonlarının önlenmesi ve akciğer enfeksiyonu olan hastalarda güçlü ilaç tedavisi gerekmektedir. Akciğer enfeksiyonuna neden olabilecek mikroplara karşı aşı uygulamaları gerekmektedir.
Pulmoner rehabilitasyon tedavisi nedir?
Orta ve ileri düzeyde KOAH tanılı hastalarda solunum kaslarında zayıflamanın önlenmesi amacıyla uygulanmaktadır. Bu tedavi ile solunum düzene sokulur ve basit hareketlerle kaslar güçlendirilir.
KOAH’da ölüm nedenleri nedir?
Kalp ve solunum yetmezliği. Hastaların %25’i kalp yetmezliği, %30’u akciğer kanseri nedeniyle ölmektedir.
KOAH önlenebilir mi ?
KOAH önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalıktır.