Rahim (Uterus) Kanseri: Nedir, Belirtileri, Tedavisi, Ameliyatı
Rahim kanseri, endometrium kanseri ya da uterus kanseri, rahim içini döşeyen tabaka olan endemetrium tabakasından köken alan bir kanser türüdür. Rahimin içi endometrium adı verilen bir zar ile örtülüdür. Rahim; vajinaya doğru uzanan serviks (rahim ağzı) ve gövde olarak bilinen iki bölümden oluşur. Rahimin gövdesi içte endometrium dışta ise kas tabakasından oluşur.
Rahim (uterus) kanseri nedir ?
Diğer isimleri, uterus kanseri, endometrum kanseri veya endometrial kanser olarak bilinen ve kadınlarda sık görülebilen kanser türü olup, endometrium dediğimiz rahim iç duvarını oluşturan mukoza tabasının hücrelerinden gelişir. Genellikle 10-15 yılda yavaş yavaş gelişerek kendini gösterir. İlk önce rahim ağzında prekanser (kansere öncül hücrelerin görülmesi) adı verilen değişiklikler ile başlar. Erken tanı konduğunda tamamen tedavi edilebilen ve kurtulması mümkün olan kanser türüdür.
Rahim kanseri kimlerde görülür ?
Menopoz sonrası (adetlerin kesilmesinden sonraki dönem) kadınlarda görülme oranı daha yüksektir.
Rahim kanserinin nedeni ve risk faktörleri nedir ?
Kadınlarda bu kanserin oluşması için en önemli östrojen hormon düzeyinin artmasıdır. Demek, bu hormon düzeyini artıran her şey rahim kanseri için risk faktörüdür.
- Adet döneminin erken yaşta başlaması ve menopozun (adet görmenin bitmesi) geç başlaması, kadının adet görme döneminin çok daha uzun yıllar sürmesi ve bundan dolayı rahmin daha çok östrojen etkisine maruz kalması demektir.
- Hiç hamilelik yaşanmamış olması
- Düzensiz ovülasyon
- Diyabet
- Yağlı diyet ve obezite
- Östrojen kaynaklı yumurta tümörleri
- Meme ve yumurta kanseri
- İleri yaş
- Herediter non-polipozis kolorektal kanser
- Östrojen tedavisi alan kadınlar
Rahim kanserinin belirtileri nedir ?
- Adet gören kadınlarda adetler arasında kanama ve adet süresinin uzaması
- Adet görmeyen ve menopoza girmiş kadınlarda kanamalar
- Anormal ve kanlı olmayan kanama
- Pelvik ağrı
- Kilo kaybı, iştahsızlık
- Cinsel ilişki sırasında ağrı
Rahim kanserinin tanısı nasıl konulur ?
Birinci aşamada hastanın öncelikli olarak hikayesi alınır, ardından hasta kadın-doğum uzmanı tarafından muayene edilir. Muayene ile hastaya eş zamanlı olarak transvajinal ultrason (vajenden ilerletilen) yapılır. Şüpheli bir görüntünün varlığında rahimden biyopsi alınır. Biyopsi işlemi için hastanın anestezi almasına gerek yoktur. Biyopsi için yeterli doku alınamadığı düşünüldüğünde kürtaj uygulanır. Kürtaj için hastaya anestezi uygulaması gerekir. Çünkü, işlem sırasında rahim iç duvarı kazınarak örnek alınır ve işlem ağrılıdır. Biyopsi örneği patoloji laboratuvarında değerlendirilir.
İkinci aşamada eğer kanser lehine bulgu saptanırsa, hastaya ileri tetkikler yapılır ve kanser yayılma durumu değerlendirilir. Bunun için hastaya tomografi veya MR çekilir.
Üçüncü aşama hastalığın evrelendirilme aşamasıdır. Bu aşama hastalığın cerrahi tedavisi ile birlikte yapılır.
Rahim kanserinin tedavisi nedir ?
- Cerrahi tedavi – en sık kullanılan tedavi yöntemidir. Kanser tanısı alan kadınların rahmi, yumurtaları ve Fallop tüpleri ile birlikte çıkarılır. Bunlara ek olarak etraf lenf düğümleri çıkarılarak kanserin evrelemesi için değerlendirilir. Lenf düğümünde kanser hücrelerinin görülmesi kanserin yayılması anlamına geliyor ve bu durum tedavi şeklini ve planını belirler.
- Radyoterapi – kanser tanısı alan ve rahminde kanser tekrarlama riski yüksek olan hastalarda tercih edilen tedavi şeklidir.
- Kemoterapi – kanser hücrelerini öldüren kimyasal ajanlarla yapılan tedavidir. İleri dönem kanser tedavisinde kullanılır.
- Hormon terapisi – vücudun diğer yerlerine yayılmış kanserin büyümesini engellemek için uygulanan tedavidir. Bunun için yüksek doz progesteron içerikli ilaçlar kullanılır.
Rahim kanserinin başarı ve yaşam şansı nedir ?
Tedaviye erken dönemde başlandığında başarı şansı yüksek olan kanser türüdür. 5 yıllık yaşam şansı %95’dir.
Evre 3 ve 4’te yaşam şansı %50’den azdır. Çünkü, bu evrelerde kanser ilerlemiş olur, özellikle 4. evrede kanser karın içi organlara, akciğere ve diğer organlara yayılmış olur.
Rahim kanserinden korunma yolu var mı ?
- Sigara ve alkol gibi kötü alışkınlardan uzak durmak
- Düzenli smear testi yaptırmak
- Doğum kontrol hapların kullanımı HPV aşısı yaptırmak
- Cinsel ilişki sırasında prezervatif kullanımı