Deri Kanseri Nedir? Belirtileri ve Tedavisi

Deri kanseri ya da cilt kanseri, vücudumuzun en büyük organı olan deriden köken alan kanser türüdür. Bu yazıda deri kanseri hakkında merak edilen soruların cevabını bulacaksınız. 

Deri kanseri nedir?

Vücudumuzun en büyük organlarından biri olan deride herhangi bir nedenden dolayı, farklı görevlerde bulunan hücrelerinin kontrol dışı büyüme ve çoğalması sonucu gelişen kanser türüdür. 

Deri kanserinin risk faktörleri nedir ?

• Ultraviyole ışınları
• Tekrarlayan güneş yanıkları
• Solaryum cihazlarına uzun süreli maruziyet
• Yüksek rakımlı veya güneşli yerlerde yaşamak
• Yoğun radyasyona maruziyet
• Sigara
• İleri yaş
• Bağışıklık sisteminin zayıf olması
• Bazı cilt hastalık hikayesinin olması
• Organ nakli
• Uzun süre kimyasallara (arsenik, kömür katranı) maruziyet
• Diplastik nevüs
• Konjenital (doğumsal) melanositik nevüs
• Fototerapi

Deri kanseri kimlerde daha sık görülebilir?

• Açık tenli, kızıl saçlı bireylerde
• Çilli insanlarda
• Farklı vücut bölgelerinde çok sayıda ben olan bireylerde
• Ailede cilt kanser öyküsü olanlarda

Deri kanseri hangi yaşlarda görülür?

Çoğunlukla 55 yaş üzeri görülmektedir. 45 yaş altında görülmesi nadirdir.

Deri kanserinin türleri nedir?

Deri dokusu farklı katmanlardan oluştuğu için, deri kanserlerinin de oluştuğu hücre tipine göre birkaç kanser türü vardır.

1. Bazal hücreli kanser–derinin en üst katmanı olan epidermisin bazal hücrelerinden gelişir. En sık görülen cilt kanser türüdür. Güneşe daha sık maruz kalan ciltte gelişir. Kendini kırmızı lekeler, parlak kabarıklıklar ve açık yaralar şeklinde göstere bilir. Kaşıntı, kabuklanma ve kanamalar görülebilir.
2. Skuamöz hücreli kanser – derinin orta katmanında skuamöz hücrelerden gelişir. Yüz, boyun, eller ve saçlı deride bronzlaşma makineleri ve güneş ışınına sıklıkla maruz kalma sonucu gelişebilir. Bazı cilt hastalıklarından sonra da görülebilir. Güneşe maruz kalmayan cilt bölgelerinde (genital bölgeler) de görülebilir. Lenf bezleri ve iç organlara yayılma potansiyeli olduğu için erken teşhis ve tedavi hayati anlam taşır.
3. Melanom 

Deri kanserinin belirtileri nedir?

• Pembe veya kırmızı lekeler, şeffaf veya parlak kabarıklıklar, inci büyüklüğünde şişlikler – bazal hücreli deri kanserinde
• Açık ve iyileşmeyen yaralar – bazal hücreli kanserde
• Sert, pul pul kabuklanma – skuamöz hücreli deri kanserinde
• Siyah veya kahverengi lekeler - melanomda
• Kabuksu veya kanamalı lezyonlar
• Farklı türde ben oluşumu
• Benlerde kanama ve değişikliklerin görülmesi
• Kenarı düzensiz olan asimetrik benler
• Farklı renklerde ve 5 mm’den büyük benler
• Renksiz veya kırmızı yumrular
• Kaşıntı, hassasiyet ve ağrı

Deri kanserinin tanısı nasıl konulur?

• Dermatolog uzman doktor tarafından hastanın şikayetlerinin hikayesi alınır.
• Fizik muayenesi yapılır.
• Dermatoskopi – deri yüzeyinin mikroskobik muayenesidir. Ben ve diğer cilt lezyonlarının değerlendirilmesinde kullanılan yöntemdir. Cilt ışıklı bir büyüme sağlayan dermatoskop dediğimiz cihazla incelenir.
• Dijital dermatoskopi – bilgisayar teknolojisi eklenerek dermatoskopinin uygulandığı yöntemdir. Bu yöntemle aynı zamanda ben haritası çıkarılır, noktasal lezyonlar incelenir. Hastanın kontrolleri sırasında bu haritalar karşılaştırılır. Bu yöntem malignmelanom tanı ve tedavi planlanması açısından çok daha kolaylık sağlamaktadır. Dermatoskop ile melanom tanı şansı %60, dijital dermatoskop ile %90'dır’
• Deri biyopsisi – kesin tanı yöntemidir. Şüpheli cilt lezyonundan alınan örnek laboratuvar ortamda incelenir.

Deri kanserinin tedavisi nedir?

Deri kanserinin tedavisi, tümörün evresi, lokalizasyonu ve türüne göre değişiklik gösterir.

• Mohs mikrografik cerrahisi – melanom hariç diğer deri kanserlerinin tedavisinde uygulanır. Sağlıklı cilt dokusunun korunması ve tümör dokusunun tümüyle çıkarılması amacıyla kullanılan cerrahi yöntemdir. Özellikle estetik alanların deri kanserinde kullanılan yöntemdir.
• Eksizyonel cerrahi – kanser dokusunun sağlıklı doku sınırı ile birlikte çıkarılması yöntemidir. Bu yöntem erken evre deri kanser tanısı alan hastalarda tercih edilir.
• Küretaj ve elektrokoter – yüzeysel bazal hücreli cilt kanserinde tercih edilen yöntemdir. Büyük boyutlu veya ilerlemiş kanserlerde tercih edilmez. Lokal anestezi eşliğinde uygulanmaktadır.
• Kriyoterapi – küçük boyutlu kanser türlerinde sıvı nitrojen kullanılarak kanser hücrelerinin dondurulması yöntemidir.
• Fotodinamikterapi – lazer ışınları kullanarak kanser tedavisinde kullanılan ışın tedavisidir. Işınlara daha duyarlı hale gelebilmesi için deri alanına lokal ilaçlar sürülmektedir. İşlemden sonra hastaların en az 48 saat güneş ışığından uzak kalması gerekmektedir.
• Radyoterapi – ameliyata uygun olmayan veya ilerlemiş kanser türünde X-ışınları kullanılan tedavi yöntemidir. Diğer tedavi yöntemleri ile birlikte kullanılabilir.

Deri kanserinin yaşam şansı nedir?

Cilt kanserlerinin erken tanı ve tedavi hayat kurtarıcıdır. Bulgular cilt üzerinde olduğu için kolay fark edilebilir. Eğer tedavi olmazsa yayılım söz konusudur.

Deri kanserinden korunma yolu var mı?

• Geniş spektrumlu güneş kremlerinin kullanımı
• Gölgede kalmak, güneş gözlükleri kullanmak, vücudun güneş yanıklarından korunması için örtünmek
• Solaryum bronzlaşmadan kaçınmak
• Kozmetik ürünlerin kullanım süresine dikkat etmek
• Zararlı kimyasallarla temastan kaçınmak
• Düzenli olarak ciltte mevcut lezyon ve benleri kontrol etmek

Kaynaklar:

1. Habif TP. Premalignant and malignant nonmelanoma skin tumors. In: Clinical Dermatology: A Color Guide to Diagnosis and Therapy. 6th ed. St. Louis, Mo.: Saunders Elsevier; 2016. https://www.clinicalkey.com. Accessed June 26, 2018.
2. Niederhuber JE, et al., eds. Melanoma. In: Abeloff's Clinical Oncology. 5th ed. Philadelphia, Pa.: Churchill Livingstone Elsevier; 2014. https://www.clinicalkey.com. Accessed June 26, 2018.
3. Jameson JL, et al., eds. Cancer of the skin. In: Harrison's Principles of Internal Medicine. 20th ed. New York, N.Y.: The McGraw-Hill Companies; 2018. https://accessmedicine.mhmedical.com. Accessed Nov. 13, 2018.
4. Sarcoma-Kaposi. American Society of Clinical Oncology. https://www.cancer.net/cancer-types/sarcoma-kaposi/view-all. Accessed Dec. 12, 2018.

•  

---