Mesane Kanseri (Mesane Tümörü)

Mesane kanseri ya da mesane tümörü, mesane adı verilen idrar kesesinden köken alan bir kanser türüdür. Mesane, böbreklerden süzülen idrarın toplandığı, duvarları kastan oluşan organdır. Mesane kanseri, mesaneyi oluşturan hücrelerde displazi dediğimiz anormal hücrelerin kontrolsüz bir şekilde çoğalarak tümör dokusuna dönüşmesi sonucu gelişmektedir. Erkeklerde en sık görülen 3. kanser türüdür. Kadınlarda erkeklere göre 3-4 kat daha az sıklıkta görülmektedir. Yaş arttıkça kanserin görülme riski yükselmektedir. Hastaların %90’ı 55 yaş üzeri hastalardır.

Mesane kanserinde ölüm riski ne kadardır ?

Mesane kanseri oldukça kötü prognoza sahiptir, ölüm riski yüksek olan kanser türüdür.

Mesane kanserinde risk faktörlerinedir ?

Genetik ve çevresel faktörlerin mesane kanserine neden olduğu birçok bilimsel çalışmalarla ortaya konulmuştur. Özellikle sigara, boya sanayi, kuru temizleme ve kimya sanayesi gibi işyeri alanlarında bazı kimyasallara maruz kalma, içinde arsenik maddesinin olduğu içeceklerin sık kullanımı, mesanenin parazitik hastalığında, uzun dönem mesane taşı hikayesi olan hastalarda mesane kanserinin gelişme riski yüksektir.

Mesane kanserinin belirtilerinedir ?

• İdrarda kan veya kan pıhtısının görülmesi
• Sık idrar yapma
• İdrar yaparken ağrı ve yanma hissi, idrarı yapamama hissi
• Gece idrara gitme
• Sırt ağrısı

Mesane kanseri olan hastada yaşam şansı ne kadardır ve prognozu nedir ?

Mesane kanseri olan hastanın erken dönemde tanı ve tedavisi sonrası 5 yıllık yaşam şansı %95 civarında, geç dönemde tanı alan hastalarda ise %5’e kadar düştüğü, son dönem bilimsel araştırmalarda ortaya konulmuştur. 

Evre 1’de kanser tanısının konulması hastanın tedavi, takip ve yaşam kalitesi açısından çok önemlidir. Çünkü bu aşamada hastalık hala mesane dokusunda sınırlıdır, tedavi ile birlikte hastanın daha uzun ve daha fazla yaşam kalitesinin eşlik edebileceği yaşama şansı vardır. İlerlemiş evrelerde hastanın tedavisi daha zor ve yaşam süresi daha azdır. İlerlemiş hastalığı olan hastaların 2 yıllık yaşam şansı %20’yi geçmez.

Mesane kanserinin türleri nelerdir ?

1. Üroteryal hücre kanseri – en sık görülen mesane kanser türüdür.
2. Skuamöz hücre kanseri
3. Adenokarsinom

Mesane kanseri şüphesi olan hastalara yaklaşım nedir ?

Şikayeti olan hastanın bakılan idrar tahlili sonrası sistoskopi (ışıklı boru ile idrar kanalından girilerek mesane duvarının iç kısmı değerlendirilir) uygulanır. Sistoskopide kanser görüntüsü olan dokudan biyopsi (doku örneği) alınır ve doku örneği patoloji laboratuvarına gönderilir.

Sistoskopi ile biyopsi alınan hastanın ilerleyen süreçte değerlendirilmesi nasıl olur ?

Hastada patoloji sonucunun çıktığı süreye kadar kanser şüphesi durumu olan hastada tümör dokusunun mesaneye sınırlı mı veya mesane duvarından dışarı yayılma var mı diye, ileri kan ve görüntüleme tetkikleri yapılmaktadır.

Ardından hastaya bilgisayarlı tomografi (BT), Magnetik rezonans (MR) görüntülemeleri, akciğer ve kemik görüntülemeleri yapılır.

Bu sonuçlarla hastada kanser evresi belirlenir, ürolog ve onkologlardan oluşan ekipler tarafından tedavi şekli planlanır.

Mesane kanserinin evreleri nedir ?

Mesane kanseri erken evre (kanser mesanenin iç yüzeyi ile sınırlıdır) veya invaziv (mesane duvarını aşarak komşu dokulara, özellikle kan damarları ve lenf damarları ile uzak komşu dokulara yayılma) olarak değerlendirilebilir.

Evre 1 – kanser mesanenin içinde, yani mesanenin iç mukoza katında sınırlıdır.

Evre 2 – kanser mesanenin kas duvarına invaze (yayılmış) olmuş ama dışarı yayılmamıştır.

Evre 3 – kanser mesanenin kas duvarının etrafına geçiş yapmıştır.

Evre 4 – kanser mesanenin dışına çıkarak kan ve lenf sıvısı ile diğer komşu dokulara, özellikle lenf düğümleri ve kemiklere yayılmıştır (metastaz).

Evre 1 kanser erken dönem, diğer evreler invaziv dönem (yayılmış) olarak değerlendirilmektedir.

Bu evrelemenin yapılması hastalığın tanı, tedavi ve hastanın takibi açısından en önemli faktördür.

Ürologlar artık hastaların tanı ve tedavisinde yeni evreleme sistemini kullanmaktadır.

Yeni evreleme sisteminde ürolog ve onkologlar evre 1 mesane kanserini – Ta, T1 ve CIS olarak değerlendirmektedir. Bu evrede kanser mesane kasına hala geçiş yapmamıştır. Mesane kasını ve mesane dışında olan dokulara yayılmış olan kanserler ise kanserlerin yayıldığı yere göre T2, T3 ve T4 olarak değerlendirmektedir. T2, T3 ve T4 evrelerinde kanser ilerlemiş kanserdir.

Mesane kanseri tanısı alan hastaya hangi tedavi uygulanır ?

Eğer hastalık hala yaygın hale gelmemiş ise Sistoskopi işleminin eşliğinde transüretral rezeksiyon (mesaneye girerek, tümör mümkün olduğu kadarıyla çıkarılır) uygulanır.

İlerleyen hastalıklarda kanserin yerleşimi ve yaygınlık durumuna göre mesanenin tümör kısmı (parsiyel sistektomi) veya mesanenin tümü (radikal sistektomi) çıkarılır.

Kanserin yaygınlık durumu ve hastanın genel durumuna göre hastaya cerrahi dışında kemoterapi, radyoterapi veya mesane içi ilaç uygulaması gibi tedavi yöntemleri ürolog ve onkolog tarafından belirlenir.

Mesane kanserinde ameliyat sonrası yaşama şansı ne kadardır ?

Mesane kanserlerinin yaklaşık %70’i ölümcül seyretmemektedir. Ama şunu da bilmek gerekiyor ki bu operasyonu geçiren ve erken evreli hastaların yaşam şansı geç dönemde tanı alan ve tedaviye dirençli durumda olan hastalara göre daha yüksektir. İleri evrede tanısı konulan ve tedavi gören hastalarda ise yaşam süresi hastalığın seyrine bağlı olarak daha kısa olmaktadır. Kadınlarda daha ölümcül seyreder.

Mesane kanserinde ameliyat zorlukları ve riskleri nedir ?

Kanserin mesanenin dışına yayılması durumunda ameliyat daha çok zor olur ve ameliyatın türüne göre farklı riskler ortaya çıkar. Mesane ameliyatlarından sonra idrar tutamama veya idrar yapmada zorluklar, cinsel aktivitenin bozulmasıdır. Mesanesi tümüyle çıkarılan hastalara bağırsaktan idrar kesesi oluşturulur. 

Mesane kanserinde Robotik cerrahi (‘’da Vinci’’ isimli robot) ve üstünlükleri nedir ?

Gelişen teknolojiler sonucu küçük boyutlu kesiler ile başlayan ameliyatın 3 boyutlu olarak robotik teknoloji yardımıyla cerrah tarafından uygulanarak yapılmasıdır. Bu yöntemin tercih edilmesinin ana amacı, ameliyat sırasında geride kanser dokusu bırakmayacak şekilde kanser dokusunun veya gerekirse mesanenin çıkarılması, cinsel aktivite fonksiyonları için önemli sinir yapılarının çok daha az zarar görmesi ve idrar tutmayı sağlayan doku yapılarının zarar görmemesidir. Aynı zaman hastanın hastanede yatış süresinin daha az olması ve estetik görüntü açısından daha uygun yöntem olması son dönemde dünyada bu yöntemi daha yaygın hale getirmiştir.

Cerrahi dışında tedavi yöntemleri nedir ve ne zaman uygulanır ?

Radyoterapi – ışın tedavisi olarak bilinmektedir ve radyasyon kullanarak kanser hücrelerinin öldürülmesi ve daha da yayılmasını önler.

Kemoterapi – hormon tedavisi olarak bilinmektedir ve kimyasala bir grup ilaçlar kullanarak kanser hücrelerinin öldürülmesi ve daha da yayılmasını önler.

Her iki yöntemin hastalığın evresine ve hastanın mevcut diğer hastalıklarına bağlı olarak yan etkileri görülebilmektedir.

Her iki yöntem genellikle hastalığın ileri evrelerinde veya ileri evre şüphesinin olduğu durumlarda, hasta bazında, onkolog ve ürolog tarafından oluşan ekip tarafından değerlendirilerek uygulanır.

 

---