Romatizma Nedir? Kaç Çeşit Romatizma Vardır?
Romatizma, kas, eklem ve kemikleri tutan, ağrı ve hareket kısıtlılığına neden olan bir grup hastalığın adıdır. Romatizma tek bir hastalık olarak algılanıyor ama böyle bir hastalık değildir. En basit anlatımıyla eklemlerin iltihabıdır. Romatizmanın özelliği bunun diğer organ sistemlerini tutabilmesidir. Eklemimizin iltihap olduğu bir hastalıkta aynı zamanda kalp zarınız da su tutabilir, akciğer zarınızda problem olabilir, böbreğinizde de problem olabilir. Romatizmanın özelliği sistematik hastalıklardır.
Kaç çeşit romatizma vardır?
200’ün üzerinde romatizmal hastalık vardır ve romatizma sanıldığı gibi tek bir hastalık değildir. Bu 200’ün üzerinde olan hastalığın da hepsinin kendine göre özellikleri vardır. Toplumda en sık görülen romatizma hastalıkları, küçük eklemlerin iltihabıyla başlayan ve büyük eklemleri de tutabilen kronik, ilerleyici, eklemde bozulmalar yapabilen fakat zamanında tanı ve tedavi ile hastalığın ilerlemesini önleyebileceğimiz bir türdeki romatizma hastalıklarıdır. Bir diğer romatizma türü omurga romatizmasıdır. Behçet hastalığı da bir romatizma hastalığıdır ve görülme sıklığı bakımından ülkemiz için önemlidir. Akdeniz ateşi de romatizma hastalığı türlerindendir. Bunun gibi daha pek çok hastalık sayılabilir.
Romatizma hastalıklarının ortak belirtileri var mıdır?
Bulgular arasında eklem ağrısı çok önemli bir yer tutar. Kişi sabah kalktığında elleri ve parmakları ağrıyorsa, ayaklarını yere bastığında tabanları, topukları ağrıyorsa, hareket ile rahatlıyorsa bu ağrılar ve bu dakikaları geçen bir zamanda oluyorsa bu ağrı şeklinde kişide romatizmanın olup olmadığını düşündürtebilir.
Bel ağrısı da belirtiler arasında yer alabilir. Kişi eğer kalça, sırt bel ağrısıyla uyanıyorsa ve yarım saati geçen hareketler sonunda bu ağrılar geçiyorsa kişinin fıtıktan çok iltihaplı romatizma olma ihtimali vardır. Bu durum özellikle genç yaş grubunda çok atlanılan ve üzerinde durulmayan bir şikayettir. Pek çok kişinin MR çekildiğinde küçük ya da büyük fıtığı olabilir. Bunlar masumda olabilir ve fark etmiyor da olabilir kişi. Hatta ağrı yapmıyor bile olabilir. Fıtık diye konulan bir teşhisin altında omurga romatizması da çıkabilir. Omurga romatizması ağrısı sabah kalktığınızda dinlenmeyi sevmez. Kalktığınızda kötü kalkarsınız, hareket etmeyi sever. Bel fıtığı olan bir hasta yatarak dinlenirken romatizma hastaları yattıkça kötü hisseder. Omurga hastalarına tanı konulması 10 yıla kadar ulaşabilir. Üzücü olan kısmı bu hastalığın genç hastalığı olmasıdır. Bu tanının uzun yıllar sonra konulması esnasında kişinin çoktan deformiteleri oluşmuş oluyor. Hasta eğilmiş oluyor, omurgalar birbirine yapışmış oluyor. Erken tanı konulduğunda egzersiz, tedavi ve pek çok yaklaşım ile bu durumlar engellenebiliyor.
Kişinin romatizma olduğunu düşündürten başka belirtiler nelerdir?
Ağızda aft adı verilen yaralar, ağız kuruluğu, göz kuruluğu ve eklem ağrıları romatizma belirtisi olabilir. Ellerin soğukta morarması da romatizma belirtisi olabilir. Kişinin elleri zor ısınıyorsa ya da ellerim hep buz gibi şeklinde söylemleri varsa bu durum da romatizma belirtileri arasında yer alabilir. Bayanlarda bu durum hastalık olmadan da olabilen bir şikayettir. Bu yüzden teşhis ve tanının iyi konulması gerekmektedir. Ellerde ve ayaklarda görülen bu üşüme durumunun sürekliliği önemlidir. Bu belirtiler hekim için uyarıcıdır ve romatizmanın araştırılması için adım atılır.
Bunun yanı sıra hastanın gözünün sürekli olarak kızarması, kanlanması durumu görülebilir. Gözlerin yanında bel ve taban ağrıları da eşlik ediyor mu diye bakılır. Göz hastalıkları romatizmal hastalıkların belirtileri olabiliyor.
Kaynaklar:
National Institutes of Health: “Arthritis and Rheumatic Diseases.
Eular: “10 things you should know about rheumatic diseases.
