Sinüzit Nedir? Belirtileri, Türleri ve Tedavisi Nasıldır?

Sinüzit, sinüs boşluklarının iltihabı demektir. Sinüs boşlukları, kafatasında alın ve yüz kemiklerindeki boşluklarıdır. Toplam 4 çift sinüs vardır. Bunların isimleri, bulunduğu kemiğe göre değişir. Burnun yan tarafındaki elmacık kemiklerinde bulunan sinüsler maxiller sinüs, alın kısmındaki frontal kemik içerisindekine  frontal sinüs denir. Ayrıca göz çukurunu oluşturan kemiklerden göze yakın ve burnun her iki tarafındaki sinüslere etmoid sinüs,  gözün arkasında ve kafatasının iç kısmında bulunun sinüse ise sfenoid sinüs adı verilir. 

Sinüs nedir?

“Sinüsler", burnun çevresindeki kemiklerin içerisinde yer alan hava boşluklarıdır. Alın kemiği içerisinde frontal sinüs de denilen alın sinüsleri, yanak kemikleri içerisinde maksiller sinüsler; gözlerin arasındaki etmoid kemiklerde etmoid sinüsler ve burnun en gerisinde ise sfenoid sinüsler bulunmaktadır.

Sinüzit nedir?

Burun içerisini döşeyen mukoza tabakası sinüslerin içinde de devam eder. Bu mukozada bulunan salgı bezleri, gün içerisinde yarım ila bir litre arasına mukus salgısı üretirler. Sinüs boşluklarını düzenleyen mukozanın her türlü iltihabı “sinüzit” olarak adlandırılmaktır. 

Sinüzit oluşumunu tetikleyen birçok neden olmasına karşın, bunların içinde en sık karşılaşılan virüslere bağlı olarak ortaya çıkan üst solunum yolları enfeksiyonlarıdır. Bu enfeksiyonlar, mukozada oluşan ödeme bağlı olarak dar sinüs kanallarının tıkanmasına neden olabileceği gibi, enfeksiyon sırasında mukus taşıma sistemlerindeki bozulmalar sebebiyle sinüzite neden olabilirler. Burun içindeki alerjik reaksiyonlar ve kemik eğriliği gibi anatomik problemler de sinüs oluşmasına zemin hazırlayabilir. 

Sinüzit belirtileri nelerdir?

Viral üst solunum yolları enfeksiyonları özellikle kış mevsiminde oldukça yaygın görülür. Bu sebeple herkesin kış boyunca bu enfeksiyonlara iki veya üç kere yakalanması gözlemlenen bir durumdur. Bu enfeksiyonlar genellikle ilk birkaç gün boyunca şiddetlenerek artarlar ve ateş, halsizlik, burun tıkanıklığı, hapşırık gibi şikayetlere neden olurlar. Bu şikayetler zamanla azalmaya başlar ve 7 ila 10 gün içerisinde iyileşme gerçekleşir. Üst solunum yolları sonrasında sinüzit oluştuğunu gösteren en önemli belirtileri ise: 

a) Önceleri renksiz, şeffaf ve bol miktarda olan burun salgısının, hastalığın dördüncü veya beşinci gününden itibaren, giderek koyu kıvamlı, sarı ve yeşil renkli bir akıntı halini alması

 b) Burun tıkanıklığının artması ve sürekli hale gelmesi

c) Burnun arkasından boğaza doğru koyu kıvamlı bir geniz akıntısının başlaması.

d) Baş ağrısı ve öksürük gibi şikayetlerin artmasıdır.

Sinüzit türleri nedir?

Sinüzit hastalığının başlangıcından itibaren ilk dört haftalık süreç “akut sinüzit” olarak adlandırılır. Bu dönemde hastalığın ilaçlarla birlikte tedavi edilme ihtimali daha fazladır. Erken dönemde uygun şekilde tedavi edilemeyen veya uygulanan tıbbi müdahalelere olumlu yönde cevap vermeyen hastalarda, enfeksiyonun 3 aydan daha uzun bir süre devam etmesi ise “kronik sinüzit” olarak adlandırılır. Kronik sinüzitte hastaları en fazla, burun tıkanıklığı, baş ağrısı, ağız kokusu, geniz akıntısı ve öksürük gibi şikayetler rahatsız eder.

Sinüzit tanısı nasıl konulur?

Sinüzit hastalığının konulabilmesi için hastaların şikayetleri ve muayene bulguları yeterli olmaktadır. Ancak sinüzitin kendisine benzer şikayetlere sahip olan, alerjik nezle, başlangıç aşamasındaki üst solunum yolları enfeksiyonları, burun tıkanıklığına neden olan anatomik nedenler, migren ve diş enfeksiyonu gibi diğer hastalıklar ile karıştırılmaması oldukça önemlidir.

Sinüzit nasıl tedavi edilir?

Diğer birçok hastalıkta da olduğu gibi, sinüzit hastalığının da tedavisindeki en önemli aşama, hastalığın oluşumunu önlemeye yönelik tedbirlerin alınmasıdır. Bu sebeple, sinüs mukozasının yapısında tahribat yaratan, sigara dumanı, alerjenler, hava kirliliği ve viral enfeksiyonlar gibi faktörlerden korunmak için gerekli önlemler alınmalıdır. Yaşam ortamlarının yeteri kadar havalanmasını sağlamak ve hava kuruluğuna karşı tedbir almak da oldukça önemlidir. 

Sinüzit tedavisindeki ilk tercih, istisnai durumlar saklı olmak kaydıyla, tedaviyi ilaçlarla gerçekleştirmektir. Doğru şekilde uygulanan ilaç tedavisine karşın, şikayetleri geçmeyen ve kronik sinüzit ile uyumlu bulgular saptanan hastaların tedavisinde ise cerrahi tedavi söz konusu olabilmektedir.

 

---