Tüp Bebek Tedavisi (IVF, In Vitro Fertilization) Nedir ?

Tüp bebek tedavisi, normal yoldan çocuk sahibi olamayan çiftlerde uygulanan bir yardımcı üreme tekniğidir. Tıpta kısaca IVF adı verilen yöntem, halk arasında tüp bebek tedavisi olarak bilinir.  Çiftlerin çocuk sahibi olamamasına kısırlık denir. Kısırlık, erkek, kadın ya da her ikisinden de kaynaklanabilir. 

Tüp bebek (In VitroFertilization-IVF) nedir ?

Kadın ve erkek üreme hücrelerinin laboratuvar koşullarında bir araya getirilerek döllenmiş yumurta hücre elde edilmesi, belirli bir sayıda seçilerek, döllenmiş yumurta hücrenin anne rahmi içine yerleştirilmesi yöntemidir.

Tüp bebek tedavisi neden dolayı kimlere yapılır ?

• Nedeni açıklanamayan kısırlık tanısı almış çiftlerin gebelik tedavisi için
• Fallop tüplerinde tıkanma durumunda
• Kronik enfeksiyonlarda
• Erkek sperm kalitesinin düşük olması nedeniyle
• Kilo nedeniyle kaynaklanan kısırlık durumlarında
• İleri yaştan kaynaklanan kısırlık durumlarında

Tüp bebek nasıl yapılır ve hangi aşamaları vardır ?

1. Ön görüşme – çiftlerle konuşma, sürecin başlatılması için bilgilendirme yapılır.
2. Muayene ve testler – çiftlerin muayenesi yapılır, kadında yumurtalıklar ve rahim, erkeklerde sperm kalitesi ve kapasitesi ile ilgili fikir edinilmesi için testler istenir.
3. Yumurta hücre üretiminin artırılması – kadının adet döneminin 2. ve ya 3. gününden itibaren 8-10 günlük hormon tedavisi (iğne tedavisi) verilir.
4. Düzenli kontrol ve takip – hormon tedavisinin etkisi ile gelişecek olan folikül yapıları ve gereken sayıya ulaşması rutin takip edilir. Bu aşamada bazen ek tedavi gerekebilir.
5. HCG iğnesi – bu iğne çatlatma iğnesi olarak bilinir, planlanan saatte uygulanarak, yumurtaların 34-46 saat içinde olgunlaşması sağlanır.
6. Yumurta hücrenin toplanması–olgunlaşmış yumurtalar ameliyathane ortamında ve anestezi eşliğinde toplanır.
7. Spermin alınması – yumurta hücrenin toplandığı gün baba adayından sperm örneği alınır. Babanın örnek verdiği güne kadar son 5 gün içinde boşalmaması gerekir.
8. Sağlıklı spermlerin seçilmesi – baba adayından alınan spermler incelenir, sağlıklı spermler ayırt edilir.
9. Embriyo oluşturma – seçilmiş sağlıklı spermler enjeksiyon ile anne adayının yumurtalarına enjekte edilir ve embriyolar oluşturulur.
10. Embriyonun takibi – embriyoskop dediğimiz ortamda (laboratuvarda oluşturulan anne rahmine en yakın ortam) en kaliteli embriyolar seçilir.
11. Embriyonun transferi – en kaliteli embriyo seçilir ve anne adayın rahmine transfer edilir. Bu işlem anestezi altında uygulanmaz. Annenin işlem sırasında idrarını tutması istenir. Çünkü, idrarını tuttuğunda idrar kesesi rahim üzerine baskı yapmış olur ve kateter rahim içinde daha rahat ilerler.
12. Anne adayına öneriler - bol sıvı tüketimi, yorucu işlerden uzak kalması önerilir.

Tüp bebek tedavisi sonrası gebelik nasıl kesinleşebilir ?

Tüp bebek tedavisi sonrasında gebeliğin kesin olarak söylenebilmesi için annenin kanında HCG değeri en az 10 mIU/ml olmalıdır. 2 haftalık gebelikte bu değer 50-500 mIU/ml arasında değişmektedir.

Tüp bebek tedavisi kime uygulanmaz ?

• Menisinde hiç sperm bulunmayan ve testisten cerrahi yöntemle sperm hücresinin elde edilemediği erkek adaylarda
• Yumurta hücre üretimi olmayan kadın adaylarda
• Menopoz döneminde olan kadın adaylarda

Tüp bebek tedavisi tutmazsa ne olur ?

Eğer transfer edilen embriyo anne rahmine tutunamazsa veya yanlış tutunmuş olursa, embriyolar Fallop tüplerine doğru ilerlerse anne adayında dış gebelik söz konusu olabilir.

Tüp bebek tedavisinde başarısız sonuçların nedeni nedir ?

• Embriyonun genetik yapısına bağlı bozukluklar
• Tedavide kullanılan ilaçların yanlış kullanımı
• Embriyonun geliştirilmiş olduğu ortamda zarar görmesi

İlk kez tüp bebek tedavisi denemesinde başarı şansı ne kadardır ?

İlk tüp bebek tedavisinde başarı oranı %60’dır. Bundan dolayı bazen tedavinin birkaç kez denenmesi gerekmektedir.

Tüp bebekle ikiz doğum olabilir mi ?

Çoğul gebelik ihtimali vardır. İki embriyo transferi ile gebe kalan anne adaylarında %70 tekiz, %30 ikiz ihtimali vardır. Üç embriyo transferi ile gebe kalan anne adaylarında %60 tekiz, %30 ikiz, %10 üçüz görülebilir.

 

---