Crohn hastalığı nedir?

Crohn hastalığı, sindirim sisteminin herhangi bir bölümünde, genellikle ince bağırsağın alt kısmında ve kalın bağırsağın başlangıcında oluşan kronik bir iltihaplı bağırsak hastalığıdır. Hastalık bağırsak duvarının tüm katmanlarını etkileyebilir ve zamanla hasar ve iltihaplanmaya yol açabilir. Crohn hastalığı, otoimmün bir hastalık olarak kabul edilir, yani bağışıklık sistemi vücut kendi dokularını yanlışlıkla saldırır.

Crohn hastalığının belirtileri kişiden kişiye değişebilir ve hastalığın yerleşimi ve şiddeti farklılık gösterebilir. Aşağıda Crohn hastalığının yaygın belirtileri sıralanmaktadır:

Karın ağrısı: Kronik veya aralıklı karın ağrısı, Crohn hastalığının en yaygın belirtilerinden biridir. Ağrı genellikle alt karında veya sağ alt tarafta hissedilir ve bağırsak hareketleriyle artabilir.

İshal: Crohn hastalığı genellikle ishale neden olur. İshal sulu veya gevşek dışkılama olarak kendini gösterebilir ve bazen kanlı dışkılama da olabilir.

Karın şişkinliği ve gaz: Hastalığın etkilediği bölgelerdeki iltihaplar şişkinlik ve gaz oluşumuna yol açabilir.

Ağırlık kaybı: Crohn hastalığı olan kişilerde kilo kaybı yaygın bir belirtidir. İştah kaybı, besin emilimi bozukluğu ve bağırsak hareketlerinin hızlılığına bağlı olarak kilo kaybı yaşanabilir.

Yorgunluk ve halsizlik: Hastalık ve kronik inflamasyon, enerji düzeylerini etkileyebilir, bu da yorgunluk, halsizlik ve genel bir huzursuzluk hissiyle sonuçlanabilir.

Ateş: Crohn hastalığı sırasında ateş ortaya çıkabilir, özellikle iltihaplanma şiddetliyse veya bağırsakta enfeksiyon varsa.

Diğer semptomlar: Deri döküntüleri, eklem ağrısı, göz iltihabı, anemi (kansızlık), mide bulantısı ve kusma gibi diğer belirtiler de Crohn hastalığıyla ilişkili olabilir.

Crohn hastalığının tedavisi, hastalığın şiddeti ve yerleşimi dikkate alınarak belirlenir.

Crohn hastalığı, sindirim sisteminin iltihaplanmasına neden olan bir kronik hastalıktır ve bu nedenle beslenme, hastalığın yönetiminde önemli bir rol oynar. Crohn hastalığı olan kişilerin nasıl beslenmesi gerektiği, hastalığın aktivitesine ve kişinin bireysel ihtiyaçlarına bağlı olarak değişebilir, ancak genel olarak bazı öneriler vardır:

Crohn Hastaları Ne Yemeli?

1. Düşük Lifli Gıdalar: Özellikle iltihaplı dönemlerde, lifli gıdalar sindirim sistemini daha da zorlayabilir. Beyaz ekmek, beyaz pirinç, ve iyi pişirilmiş sebzeler gibi düşük lifli gıdalar tercih edilebilir.

2. Yüksek Proteinli Gıdalar: Kas kaybını önlemek ve iyileşmeyi desteklemek için yeterli protein almak önemlidir. Tavuk, hindi, balık, yumurta ve süt ürünleri gibi protein kaynakları tüketilebilir.

3. Sıvılar: Özellikle ishal sorunu varsa, yeterli sıvı almak önemlidir. Su, elektrolit içeren içecekler ve çorbalar iyi seçeneklerdir.

4. Probiyotikler: Yoğurt ve kefir gibi probiyotikler, bağırsak florasını desteklemeye yardımcı olabilir. Ancak, bazı Crohn hastaları süt ürünlerine karşı hassas olabilir, bu yüzden bu ürünleri dikkatli tüketmek gerekir.

5. Küçük ve Sık Öğünler: Sindirimi kolaylaştırmak için küçük porsiyonlar halinde sık sık yemek yemek faydalı olabilir.

Crohn Hastaları Ne Yememeli? Nelerden Kaçınmalı?

1. Lifli Gıdalar: Çiğ sebzeler, tam tahıllar ve kabuklu meyveler gibi yüksek lifli gıdalar, sindirimi zorlaştırabilir ve bağırsakları tahriş edebilir.

2. Yağlı ve Kızartılmış Gıdalar: Yağlı yiyecekler, sindirim sisteminde sorunlara yol açabilir ve bağırsak hareketlerini zorlaştırabilir.

3. Şekerli ve İşlenmiş Gıdalar: Yüksek şeker içeren ve işlenmiş gıdalar, bağırsak florasını olumsuz etkileyebilir ve iltihaplanmayı artırabilir.

4. Kafein ve Alkol: Bu maddeler, bağırsakları uyarabilir ve ishal gibi semptomları kötüleştirebilir.

5. Süt ve Süt Ürünleri: Bazı Crohn hastaları laktoz intoleransı geliştirebilir ve süt ürünleri sindirim sorunlarına neden olabilir.

6. Baharatlı ve Asidik Gıdalar: Baharatlı yiyecekler ve asidik içecekler, bazı kişilerde bağırsakları tahriş edebilir ve rahatsızlık verebilir.

Crohn Hastaları Nasıl Beslenmeli? Genel Öneriler

• Beslenme Günlüğü Tutun: Hangi yiyeceklerin size iyi geldiğini ve hangi yiyeceklerin rahatsızlık yarattığını izlemek için bir beslenme günlüğü tutabilirsiniz.

• Doktor ve Beslenme Uzmanına Danışın: Crohn hastalığı bireyden bireye farklılık gösterebilir. Bu yüzden, kişisel ihtiyaçlarınıza uygun bir diyet planı oluşturmak için doktorunuz veya bir beslenme uzmanına başvurmanız önemlidir.

Crohn hastalığının yönetiminde diyet önemli bir rol oynar, ancak diyet tek başına tüm sorunları çözmeyebilir. Hastalığın yönetimi, genellikle ilaç tedavisi ve yaşam tarzı değişiklikleriyle birlikte yürütülmelidir.