Kalp Krizi Nasıl Anlaşılır? Belirtileri Nelerdir?

Kalp krizi belirtileri bazen fark edilmeyebilir ve sessiz seyreder. Sanılanın aksine kalp krizinde mutlaka ani başlayan şiddetli göğüs ağrısı olmayabilir. Özellikle şeker hastalığı olna kişilerde kalp krizi sessiz bir şekilde geçirilebilir. Kalp krizinin tipik belirtileri arasında şiddetli göğüs ağrısı, nefes darlığı, terleme, baş dönmesi, mide bulantısı ve kusma bulunmaktadır. Kalp krizi belirtileri erkek ve kadınlarda farklılık gösterebilir. Erkeklerde sırt ağrısı, çene ağrısı, nefes darlığı, bulantı ve kusma gibi belirtiler daha sık görülmekteyken kadınlarda kalp krizi belirtileri daha çok göğüs kafesinde ağrı ve nefes darlığı şeklindedir. 

Kalp krizinin en sık görülen belirtisi göğüs ağrısıdır.  Bu ağrı göğsün tam ortasında veya sol tarafında adeta mengene ile göğüsü sıkıştırıyorlarmış gibidir. Göğüs ağrısı birkaç dakikadan uzun sürer. Ağrı aralıklı olarak tekrarlar. Göğüste bir rahatsızlık hissi, sıkışma, dolgunluk şeklinde hissedilebilir. Kalp krizinin diğer belirtileri arasında sersemlik hissi, baygınlık, çene, boyun veya sırtta ağrı, kolda veya omuzda ağrı ya da rahatsızlık hissi, nefes darlığı da kalp krizi belirtisi olabilir. Bazen de kalp krizinin hiç bir belirtisi olmayabilir. Özellikle yaşlı kişilerde ve şeker hastalarında kalp kirizi belirti göstermeyebilir. 

Kalp krizi her yaşta görülebilir. Ancak yaş artıkça görülme sıklığı da artmaktadır. Erkeklerde 45 yaşın üzerinde, kadınlarda ise 55 yaşın üzerinde daha sık görülür. Bu yaş grubundakiler daha gençlere göre kalp krizi açısından daha fazla risk altındadırlar. 

Kalp krizi bazen 2-3 gün önceden bazı sinyaller verebilir. Örneğin kişi açık havada bile, hava açlığı çeker, yeterli hava alamama hissi yaşar. Yine baygınlık ve huzursuzluk hisseder. Özellikle geceleri nefes alamadığı için uykudan uyanır, nefes almak için balkona çıkar ya da pencereyi açma ihtiyacı duyar.

Kalp krizi, bir kişinin hayatını tehdit eden bir durumdur ve hemen tıbbi müdahale gerektirir. İşte birine kalp krizi geçtiğinde yapabileceğiniz şeyler:

112 veya acil numarayı arayın: Kalp krizi geçiren kişiye hızlı bir şekilde yardım etmek için acil tıbbi yardım alın. Bu adım hayati önem taşımaktadır.

Kişiyi rahatlatın: Kalp krizi geçiren kişinin kalp atış hızı artmış olabilir ve panik yaşayabilirler. Bu nedenle, kişiyi sakinleştirmek ve rahatlatmak önemlidir.

Kişiyi oturtun veya yatırın: Kalp krizi geçiren kişiye mümkünse oturarak ya da yatırarak rahat etmelerini sağlayın.

Sıkı giysileri çıkarmak: Kalp krizi geçiren kişinin sıkı giysileri, krizin şiddetini artırabilir. Bu nedenle, kişinin sıkı giysilerini gevşetin veya çıkarın.

Aspirin verin: Kalp krizi geçiren kişinin aspirin alması, kanın pıhtılaşmasını önleyebilir ve daha fazla hasarı önleyebilir. Ancak, kişinin aspirine alerjisi varsa veya aspirin almaması gereken bir sağlık durumu varsa, aspirin verilmemelidir.

Kişiyi yalnız bırakmayın: Kalp krizi geçiren kişinin yanında kalmak ve onlara moral vermek önemlidir. Böylece kişi kendisini daha güvende hisseder ve müdahale edilmesi gereken bir durum olduğunu fark eder.

Unutmayın, kalp krizi bir acil durumdur ve profesyonel tıbbi yardım almak, kişinin hayatını kurtarmak için kritik öneme sahiptir. Yukarıda bahsedilen adımlar, kişinin tıbbi yardım alana kadar kalp krizi sırasında rahatlamalarına yardımcı olabilir.

Kalp krizi ya da tıp dilindeki adıyla miyokardiyal infarktüsü, kalbi besleyen damarların tıkanması ya da aşırı daralması sonucu, kalp kasının oksijensiz kalmasından kaynakalnır. Kalp krizi gençlerde yaşlılara göre daha ölümcüldür. Bunun nedeni, yaşlılarda ana damar tıkanınca yan damarların devreye girmesidir. Ancak gençlerde henüz yan damarlar tam gelişmemiş olduğundan, kalp krizi daha öldürücü olmaktadır. 

Uyuşturucu kullanımı, özellikle gençler arasında kalp krizinin önemli nedenleri arasında yer alır. Kokain, marihuana veya diğer uyuşturucu maddeler, kalp krizinin en önemli nedenlerinden biridir. Bunlar arasında da özellikle kokainin direkt kalp krizi yapıcı etkisi olan bir maddedir. Kalp krizi kalbi besleyen damarların tıkanması veya aşırı daralması neticesinde ortaya çıakr. 

Kalp krizi, kalbi besleyen damarların tıkanması ya da daralması ile meydana gelen bir durumdur. Kalp damarlarındaki kan akımının azalması ya da kesilmei sonucu, kalp kasının beslenememesi sonucu, kalp kası hücrelerinin içine oksijen ve besin giremez, hücreler hasar görür ve ölür. Kalp krizinin en yaygın belirtisi göğüs ağrısı (anjina) veya göğüste rahatsızlık hissidir. Kalp ağrısı, göğsün ortasında veya sol tarafında, birkaç dakikadan uzun süren, aralıklı tekrarlayan bir ağrıdır. Ağrı, rahatsız edici baskı, sıkışma, dolgunluk gibi hissedilebilir. Ağrı, boyuna, sırta, kollara veya çeneye yayılabilir.

Kalp krizinin diğer belirtileri şunlardır;

• Nefes darlığı
• Çarpıntı
• Mide bulantısı veya kusma
• Terleme
• Baş dönmesi veya bayılma
• Yorgunluk
• Soğuk terleme

Kalp krizi belirtileri kişiden kişiye değişebilir. Bazı kişilerde hiçbir belirti olmayabilir. Eğer kalp krizi geçirdiğini düşünüyorsanız, hemen 112'yi arayın.

Evet. Böyle bir risk vardır. Koroner arter hastalığı olan bir kişinin cinsel ilişki sırasında kalp krizi geçirme riski %1’in altındadır. Bazı durumlarda bu risk biraz daha artabilir. Tanıdık olmayan bir partner ile olan ilişki bu riski artırabilir. Yine, seks öncesi ağır bir yemek yenmesi ve alkol tüketimi de riski arttırabilir. Kişinin her zaman yaşadığı ve alışık olduğu ortam olan kendi evinde ve kendi eşiyle ilişkiye girmesi, kalp sağlığı açısından daha iyidir. 

Kalp krizi riskini azaltmak, yaşam tarzında yapılacak bilinçli seçimlerle mümkün. Öncelikle, meyve, sebze ve tam tahıllarla zengin, sağlıklı bir beslenme düzeni benimsemek gerekiyor. Doymuş yağlardan ve işlenmiş gıdalardan uzak durmak, tuz ve şeker tüketimini azaltmak da büyük önem taşıyor. Düzenli egzersiz yapmak kalp sağlığını güçlendirmenin temel taşlarından biri. Haftada en az 150 dakika orta yoğunlukta egzersiz yapmak, hareketsiz yaşam tarzından kaçınmak gerekiyor. Sigara ve alkol tüketimi, kalp krizi riskini önemli ölçüde artırdığı için bu alışkanlıklardan uzak durmak büyük önem taşıyor. Stres yönetimi de kalp sağlığı için kritik bir faktör. Yoga, meditasyon gibi tekniklerle stresi kontrol altına almak ve yeterli uyku almak kalp sağlığını koruyor. Son olarak, düzenli sağlık kontrollerini ihmal etmemek, tansiyon, kolesterol ve kan şekeri seviyelerini takip etmek, olası riskleri erken teşhis etmede yardımcı oluyor.

Kalp Krizi Riskini Azaltmak İçin Neler Yapılmalı?

Kalp krizi riskini azaltmak için yapılması gerekenler şunlardır;

Sağlıklı Beslenme

• Doymuş ve trans yağlardan kaçının: Kırmızı et, tereyağı gibi doymuş yağlar yerine sağlıklı yağlar (örneğin, zeytinyağı, avokado) tercih edin.
• Yüksek lifli gıdalar tüketin: Sebzeler, meyveler, tam tahıllar ve baklagiller, kalp sağlığını iyileştirir.
• Tuz alımını sınırlayın: Aşırı tuz, yüksek tansiyona neden olabilir, bu da kalp krizi riskini artırır.
• Şeker tüketimini azaltın: Fazla şeker tüketimi obezite, diyabet ve kalp hastalıkları riskini artırır.

Düzenli Egzersiz

• Haftada en az 150 dakika orta şiddette egzersiz veya 75 dakika şiddetli egzersiz yapmak, kalp sağlığını iyileştirir.
• Yürüyüş, koşu, bisiklet sürme gibi kardiyo egzersizleri kalp damarlarını güçlendirir.

Kilonuzu Kontrol Edin

Aşırı kilo kalp hastalıkları riskini artırır. Sağlıklı bir kilo aralığında kalmaya özen gösterin.

Sigara İçmeyin ve Alkol Kullanmayın

Sigara içmek damarları daraltarak kalp krizi riskini artırır. Alkol tüketimini de sınırlayın; aşırı alkol kalp sağlığını olumsuz etkileyebilir.

Stresten Uzak Durun

Sürekli stres, kalp hastalıkları riskini artırabilir. Yoga, meditasyon, derin nefes alma gibi rahatlama tekniklerini deneyin.

Düzenli Sağlık Kontrolleri Yaptırın

Kan basıncı, kolesterol seviyeleri ve kan şekeri düzeylerini düzenli olarak kontrol ettirin. Bu faktörlerin yüksek olması kalp hastalıkları riskini artırır.

Yeteri Kadar Uyuyun

Her gece 7-8 saat uyumak, kalp sağlığını destekler ve stresin azalmasına yardımcı olur.

Aile Geçmişini Göz Önünde Bulundurun

Ailede kalp hastalığı öyküsü varsa, düzenli kontroller ve risk faktörlerinin izlenmesi önemlidir.

Şeker Hastalığına Yakalanmayın veya Diyabeti Kontrol Altında Tutun

Diyabet, kalp hastalıkları riskini artırır. Kan şekeri seviyelerinizi kontrol altında tutmak, bu riski azaltır.

Kısacası, kalp krizi riskini azaltmak, sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemekle yakından ilişkili. Dengeli ve sağlıklı beslenmek, düzenli egzersiz yapmak, sigara ve alkolden uzak durmak, stresi yönetmek ve düzenli sağlık kontrollerini ihmal etmemek, kalp sağlığını korumak ve kalp krizi riskini minimize etmek için atılacak en önemli adımlar. Unutmayın, küçük değişiklikler bile büyük farklar yaratabilir.

Kaynak: 

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/heart-disease/in-depth/heart-disease-prevention/art-20046502