Siroz nedir? Belirtileri, nedenleri ve tedavisi nelerdir?
Siroz, karaciğerde skar dokusunun oluşmasına neden olan bir hastalıktır. Karaciğerde oluşan skar dokusu, karaciğerin çalışmasını zorlaştırabilir ve sonunda karaciğer yetmezliğine yol açabilir.
Siroz nedir?
Siroz, karaciğerin ilerleyici bir hastalığıdır. Karaciğer hücrelerinin hasar görmesi ve sertleşmesi sonucu ortaya çıkar. Bu durum, karaciğerin işlevini yerine getirmesini zorlaştırır ve zamanla karaciğerin yetmezliğine yol açabilir.
Siroz belirtileri nelerdir?
Siroz belirtileri genellikle hastalığın ilerlemiş evrelerinde ortaya çıkar. En yaygın belirtiler şunlardır:
- Yorgunluk
- Halsizlik
- Kilo kaybı
- İştahsızlık
- Mide bulantısı ve kusma
- Karın şişliği
- Bacaklarda şişlik
- Ciltte ve gözlerde sararma (sarılık)
- Kaşıntı
- Kan pıhtılaşması sorunları
- Karaciğer yetmezliği belirtileri (konfüzyon, ensefalopati)
Siroz neden olur?
Sirozun en yaygın nedenleri şunlardır:
- Alkol kullanımı: Alkol, karaciğerde hasara yol açan ve siroz riskini artıran bir faktördür.
- Hepatit B ve C: Hepatit B ve C virüsleri karaciğere zarar verebilir ve siroz riskini artırabilir.
- Yağlı karaciğer hastalığı: Yağlı karaciğer hastalığının ilerlemiş evreleri siroz riski oluşturur.
- Otoimmün hepatit: Vücudun bağışıklık sisteminin karaciğere saldırması sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır.
- Primer biliyer kolanjitis: Safra kanallarının iltihaplanması sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır.
- Hemokromatozis: Vücutta aşırı demir birikmesi sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır.
- Wilson hastalığı: Vücutta aşırı bakır birikmesi sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır.
Siroz nasıl teşhis edilir?
Siroz teşhisi için doktorunuz aşağıdakileri yapabilir:
- Tıbbi geçmişinizi ve semptomlarınızı sorgulayabilir.
- Fizik muayene yapabilir.
- Kan testleri isteyebilir.
- Karaciğer görüntüleme testleri (ultrason, bilgisayarlı tomografi, manyetik rezonans görüntüleme) isteyebilir.
- Karaciğer biyopsisi yapabilir.
Siroz nasıl tedavi edilir?
Siroz tedavisinin amacı karaciğerin daha fazla hasar görmesini önlemek ve komplikasyonları yönetmektir. Tedavi, sirozun nedenine ve hastanın genel sağlık durumuna göre değişir. Tedavide şunlar yer alabilir:
- Alkol ve diğer zararlı maddelerden uzak durmak: Alkol sirozun en önemli nedenlerinden biridir. Alkol kullanımı kesildiğinde karaciğerin iyileşme şansı artar.
- Hepatit B ve C tedavisi: Hepatit B ve C virüsleri karaciğere zarar verebilir ve siroz riskini artırabilir. Antiviraller ile bu virüslerin kontrol altına alınması karaciğerin korunmasına yardımcı olabilir.
- Yağlı karaciğer hastalığının tedavisi: Yağlı karaciğer hastalığı siroz riskini artırabilir. Kilo verme, sağlıklı beslenme ve egzersiz gibi yaşam tarzı değişiklikleri yağlı karaciğer hastalığının tedavisinde yardımcı olabilir.
- İlaçlar: Sirozun nedenine ve hastanın semptomlarına göre çeşitli ilaçlar kullanılabilir.
- Karaciğer nakli: Siroz ilerlemiş ve karaciğer fonksiyonları bozulmuş hastalarda karaciğer nakli hayat kurtarıcı bir tedavi seçeneği olabilir.
Sirozlu hastalar ne kadar yaşar?
Sirozlu hastaların yaşam süresi, hastalığın nedenine, evresine ve hastanın genel sağlık durumuna göre değişir. Sirozun erken teşhis ve tedavisi ile hastalar uzun yıllar yaşayabilir.
Siroz önlenebilir mi?
Siroz önlenebilir bir hastalıktır. Siroz riskini azaltmak için şunlar yapılabilir:
- Alkol tüketimini sınırlamak veya tamamen kesmek
- Hepatit B ve C aşısı yaptırmak
- Sağlıklı beslenmek
- Düzenli egzersiz yapmak
- Sağlıklı bir kiloyu korumak
- Toksik kimyasallara maruz kalmaktan kaçınmak.
Kaynak:
- Gines P, et al. Liver cirrhosis. The Lancet. 2021; doi:10.1016/S0140-6736(21)01374-X.
- Feldman M, et al., eds. Overview of cirrhosis. In: Sleisenger and Fordtran's Gastrointestinal and Liver Disease: Pathophysiology, Diagnosis, Management. 11th ed. Elsevier; 2021. https://www.clinicalkey.com. Accessed Jan. 6, 2023.
- Wilson R, et al. Cirrhosis. Medical Clinics of North America. 2022; doi:10.1016/j.mcna.2021.12.001.
- https://www.tkad.org.tr/wp-content/uploads/2021/09/karaciger-sirozu-ve-komplikasyonlari.pdf
Yeni SSS
Gece rahat uyumak için birkaç içecek tercih edilebilir. Özellikle papatya çayı, sakinleştirici etkisiyle bilinir ve uykuya geçişi kolaylaştırabilir. Lavanta çayı da benzer şekilde rahatlatıcı bir etkiye sahiptir. Sıcak süt, içeri ...
Evet, reçetesiz satılan bazı uyku ilaçları mevcuttur. Bunlar genellikle hafif etkili ilaçlardır ve uyku bozuklukları olan kişilerde kısa süreli tedavi için kullanılır. Örneğin, antihistaminikler (difenhidr ...
PET sonucu doğrudan kanser evresini (evreleme) belirlemez. Ancak PET kanserin evresini belirlemek için önemli bir yardımcı araçtır. PET taraması, tümörün boyutunu, yerini ve kanserin vücutta yayılıp yayılmadığını (metastaz yapıp yapmadığını) gösterebilir. Bu bilgiler, doktorların ...
PET görüntüsünde kanserin anlaşılması, özellikle tümörün metabolik aktivitesine dayalıdır. Kanser hücreleri, normal hücrelere göre daha hızlı bölünür ve bu yüzden daha fazla enerjiye ihtiyaç duyar. PET taraması, vücuda radyoaktif bir madde ile işaretli olan glukoz şekeri (genellikle F-18 florodeo ...
PET/CT (Pozitron Emisyon Tomografisi) sonucu, genellikle 1 ile 3 gün arasında çıkar. Ancak bu süre işlemin yapıldığı hastaneye göre de değişebilir. Ancak bazı özel durumlar veya daha karmaşık incelemeler söz konusu olduğunda, bu süre birkaç gün daha uzayabilir. ...
Evet, uykusuzluk baş dönmesine neden olabilir. Yetersiz uyku, beynin düzenli çalışmasını etkileyerek yorgunluk yapabilir. Uykusuzluk durumunda, vücut yeterince dinlenemediği için dengeyi sağlayan beyin bölgesinde (iç kulakta) ve merkezi sinir sisteminde bozulmalar olabilir. Bu durum da baş dönmes ...
Böbrekte AML (Anjiyomiyolipom), kanserli bir tümör değildir; iyi huylu (benign) bir tümördür. Bu tür tümörler, kanserli hücreler içermediği için kanser olarak değerlendirilmezler. AML, çoğunlukla böbreklerde görülen, damarlar, ya ...
Hiperekoik AML ile uyumlu solid lezyon ifadesi, ultrason görüntüleme raporlarında sık karşılaşılan bir terimdir. Bu ifadede geçen kelimeler ve anlamları; Hiperekoik: Ultrason görüntülemesinde, "hiperekoik" terimi, dokunun normalden daha fazla ses dalgas ...
Evde bebeklerde ateş düşürmek için öncelikle doktora danışmak gerekir. Bebeklerde ateş yüksekse, sıvı alımını artırmak önemlidir; su veya anne sütü ile hidrasyonu desteklemek vücut ısısını dengelemeye yardımcı olabilir. Ayrıca, bebeklerin giydiği kıyafetlerin hafif olması ve odan ...
Uyku apnesi, uyku sırasında solunumun tekrar tekrar durması ve yeniden başlaması ile karakterize ciddi bir uyku bozukluğudur. Solunumdaki bu kesintiler, genellikle üst solunum yolunun tıkanması nedeniyle olur. Kesintiler kandaki oksijen seviyesinin düşmesine neden olabilir. Uyk ...
Diz ağrısı için en iyi ilaç, ağrının nedenine bağlı olarak değişir. Diz ağrısı, basit bir burkulmadan çok daha ciddi durumlara kadar birçok farklı nedenden kaynaklanabilir. Bu nedenle, herhangi bir ilaç kullanmadan önce bi ...
Migren baş ağrılarını hafifletmek veya önlemek için doğal yöntemler genellikle rahatlama sağlarken, migren atağını tamamen durdurmayabilir. Migren baş ağrısı, yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyebilen zonklayıcı ve şiddetli bir ağrı türüdür ...
Baş dönmesi nedenleri çeşitlidir. Baş dönmesi, kişinin kendisinin veya çevresinin hareket ediyormuş gibi hissetmesine neden olan, sıklıkla dengesizlik ve sersemlik hissiyle birlikte görülen bir durumdur. Genellikle iç kulaktaki denge sorunları, tansiyon dalgalanmaları veya kan şe ...
Üroloji randevusu, idrar yolları ve üreme sistemiyle ilgili sağlık sorunlarında, profesyonel değerlendirme için üroloji doktorundan randevusu almaktır. Üroloji Randevusu Nedir? Üroloji randevusu, böbrekler, mesane, prostat ve testisler gibi organlarla ilgili ...
Normalde idrarın kendine has hafif bir kokusu vardır. Bu koku, çeşitli nedenlere bağlı olarak değişebilir. Genel olarak, sağlıklı bir kişinin idrarı, amonyak gibi kokar. Ancak bu koku, genellikle çok keskin değildir. İdrarın kokusu, tıpkı rengi ve yoğunluğu gibi, kişinin sıvı alı ...